Τα Ι.Ε.Κ. ανήκουν στο μη τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα επαγγελματικής κατάρτισης. Παρέχουν αρχική επαγγελματική κατάρτιση σε μεγάλος πλήθος ειδικοτήτων, με σκοπό οι σπουδαστές τους να αποκτήσουν τα προσόντα, τις γνώσεις και τις δεξιότητες που θα τους δώσουν τη δυνατότητα για επαγγελματική αποκατάσταση και θα διευκολύνουν την προσαρμογή τους στις μεταβαλλόμενες ανάγκες της παραγωγικής διαδικασίας.
Στα Ι.Ε.Κ. εγγράφονται απόφοιτοι Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΓΕΛ, ΕΠΑΛ), Σχολών Επαγγελματικής Κατάρτισης καθώς και Τμημάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.
Η φοίτηση στα Ι.Ε.Κ. έχει διάρκεια 5 εξάμηνα: 4 εξάμηνα θεωρητικής και εργαστηριακής κατάρτισης και 1 εξάμηνο Πρακτικής Άσκησης ή Μαθητεία, με πλήρη εργασιακά δικαιώματα, μισθό στο 75% του κατώτατου μισθού και ασφάλιση, σε επιχειρήσεις και φορείς (του Δημοσίου, ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ και ιδιωτικές επιχειρήσεις). Η Πρακτική άσκηση μπορεί να αρχίζει με την ολοκλήρωση του 2ου εξαμήνου σπουδών.
Οι καταρτιζόμενοι που ολοκληρώνουν επιτυχώς τις σπουδές τους στο Ι.Ε.Κ. λαμβάνουν “Βεβαίωση Επαγγελματικής Κατάρτισης” (Β.Ε.Κ). Η βεβαίωση αυτή τους προσφέρει το δικαίωμα να συμμετέχουν στις εξετάσεις πιστοποίησης επαγγελματικής κατάρτισης για την απόκτηση Διπλώματος Επαγγελματικής Κατάρτισης επιπέδου 5, το οποίο είναι αναγνωρισμένο τόσο στην Ελλάδα όσο και στις χώρες τις Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (I.E.K) Δημόσια και Ιδιωτικά, εποπτεύονται από την Γενική Γραμματεία Διά Βίου Μάθησης και Νέας Γενιάς του Υπουργείου Παιδείας.
Σκοπός του Ινστιτούτου Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) είναι η παροχή υπηρεσιών αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης. Στο Ι.Ε.Κ δύναται να γραφτούν απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και απόφοιτοι Σχολών Επαγγελματικής Κατάρτισης (Σ.Ε.Κ.).
Η φοίτηση στα Ι.Ε.Κ. είναι πέντε (5) συνολικά εξαμήνων, επιμερισμένη σε τέσσερα (4) εξάμηνα θεωρητικής και ένα εξάμηνο συνολικής διάρκειας έως 1.200 διδακτικές ώρες ειδικότητας, σύμφωνα με τα εγκεκριμένα προγράμματα σπουδών και σε ένα εξάμηνο υποχρεωτικής Πρακτικής Άσκησης ή Μαθητείας, συνολικής διάρκειας 960 ωρών. Το πέμπτο εξάμηνο Πρακτικής Άσκησης δύναται να λαμβάνει χώρα παράλληλα κατά τη διάρκεια του τρίτου και του τέταρτου εξαμήνου φοίτησης.
Στους αποφοίτους των Ι.Ε.Κ. χορηγείται Βεβαίωση Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΒΕΚ).
Η πιστοποίηση των προγραμμάτων σπουδών γίνεται από τον Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.
Το διδακτικό έτος στα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ) ξεκινάει την 1η Οκτωβρίου και μετατίθεται, σε περίπτωση Σαββάτου ή Κυριακής, την αμέσως επόμενη Δευτέρα, και λήγει την 30η Ιουνίου εκάστου έτους και περιλαμβάνει δύο εξάμηνα φοίτησης έκαστο το ανώτερο 300 ωρών κατάρτισης. Οι εγγραφές, οι ανανεώσεις εγγραφών και οι κατατάξεις στους ανωτέρω φορείς πραγματοποιούνται από την 1η Σεπτεμβρίου έως την 30η Σεπτεμβρίου εκάστου έτους.
Τα προγράμματα σπουδών της αρχικής κατάρτισης αποτυπώνονται στους αντίστοιχους οδηγούς σπουδών, ανά ομάδα προσανατολισμού επαγγελμάτων, τομέα ή ειδικότητα. Ο οδηγός σπουδών κάθε ειδικότητας περιλαμβάνει σαφές επαγγελματικό προφίλ και μαθησιακά αποτελέσματα που αναλύονται σε γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες κατά μάθημα και ειδικότητα, πιστωτικές μονάδες, αντιστοιχίσεις ειδικότητας και κατάταξης υποψηφίων. Επίσης, περιλαμβάνει το ωρολόγιο πρόγραμμα με διδακτέα ύλη θεωρητικής ή εργαστηριακής ενότητας, διαμορφωμένη σύμφωνα με τα επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα κάθε μαθήματος, τα προσόντα των εκπαιδευτών, τις μεθόδους διδασκαλίας, τον εξοπλισμό, όπως και τα μέσα διδασκαλίας. Τα προγράμματα σπουδών, ανά ειδικότητα, της αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης, διαμορφώνονται και εποπτεύονται ως προς την εφαρμογή τους από τη Γ.Γ.Δ.Β.Μ.